VEELGESTELDE VRAGEN

Artrose
Artrose is de meest voorkomende vorm van artritis en kan ervoor zorgen dat gewrichten stijf en pijnlijk aanvoelen. Het komt vaker voor bij oudere mensen, maar kan ook bij jongere mensen voorkomen, vooral als er letsel aan een gewricht is geweest. Soms veroorzaakt artrose dat de gewrichten opzwellen en van vorm veranderen en soms maken de gewrichten knarsende of krakende geluiden.
De symptomen van artrose kunnen nogal verschillen. Soms is er helemaal geen pijn en soms kan de pijn hevig zijn en is het moeilijk de gewrichten te bewegen. Soms gaat pijn bij artrose gepaard met zwelling en locale warmte en in andere gevallen is dit veel minder. Er kan spierverlies rond de gewrichten optreden, waardoor ze zwakker aanvoelen. Bijna alle gewrichten kunnen artrose ontwikkelen. De meest voorkomende plaatsen zijn de vingers, duimen, knieën en heup, maar ook de onderrug en de nek.
Artrose is een complex proces waarbij er verschillende chemische processen zich afspelen in het gewricht en in het lichaam. Niet al deze processen begrijpen we evengoed. Steeds meer kennis krijgen we over de behandeling en oorzaak van artrose zodat er ook steeds nieuwere behandelmethodes op de markt komen en een gewrichtsvervangende operatie uitgesteld kan worden.
Artrose (ook wel osteoartritis genoemd) is een chronische gewrichtsaandoening waarbij het kraakbeen in een gewricht langzaam afslijt. Het is de meest voorkomende vorm van reuma en treft vooral gewrichten zoals de knieën, heupen, handen en wervelkolom. Bij artrose verandert niet alleen het kraakbeen, maar ook het onderliggende bot, het gewrichtskapsel en de omliggende spieren en pezen.
Onderstaande een uitgebreide opsomming waarbij oorzaak en gevolg niet altijd even duidelijk zijn
Kenmerken van artrose
-
Slijtage van kraakbeen:
-
Kraakbeen is het gladde, elastische weefsel dat de uiteinden van botten beschermt en wrijving vermindert. Bij artrose wordt dit kraakbeen dunner, broos en ruw, waardoor botten tegen elkaar kunnen schuren.
-
-
Ontsteking en zwelling:
-
Het gewrichtskapsel en het slijmvlies (synovium) kunnen ontstoken raken (synovitis), wat pijn en stijfheid veroorzaakt.
-
-
Botveranderingen:
-
Het lichaam vormt vaak extra bot (osteofyten of “papegaaienbekken”) aan de randen van het gewricht, wat de beweging kan beperken.
-
Het bot onder het kraakbeen wordt harder en dikker (subchondrale sclerose).
-
-
Verminderde gewrichtsvloeistof:
-
De kwaliteit van de synoviale vloeistof (die het gewricht “smeert”) verslechtert, waardoor wrijving toeneemt.
-
Symptomen
-
Pijn: Vooral bij beweging of belasting (bijv. traplopen, tillen).
-
Ochtendstijfheid: Korte stijfheid na rust (meestal <30 minuten).
-
Krakend geluid (crepitaties): Bij het bewegen van het gewricht.
-
Zwelling: Door ontsteking of vochtophoping.
-
Verminderde beweeglijkheid: Moeite met buigen, strekken of lopen.
Oorzaken en risicofactoren
-
Leeftijd: Komt vaker voor bij mensen ouder dan 45 jaar.
-
Overgewicht: Extra belasting van gewrichten (vooral knieën en heupen).
-
Eerdere blessures: Bijv. een gescheurde meniscus of bandletsel in de knie.
-
Overbelasting: Door zwaar werk, sport of verkeerde houdingen.
-
Genetische aanleg: Familieleden met artrose vergroten het risico.
-
Geslacht: Vrouwen hebben vaker artrose dan mannen.
Verschil met andere vormen van artritis
-
Artrose = “slijtage” (meestal lokaal in 1-2 gewrichten).
-
Reumatoïde artritis = auto-immuunziekte (ontsteking in meerdere gewrichten).
-
Jicht = acute ontsteking door urinezuurkristallen.
Diagnose
-
Lichamelijk onderzoek: Beoordeling van pijn, zwelling en beweeglijkheid.
-
Röntgenfoto’s: Laat botveranderingen en vernauwing van de gewrichtsspleet zien.
-
MRI: Toont details van kraakbeen, meniscus en ontsteking.
-
Bloedonderzoek: Om andere aandoeningen (zoals reumatoïde artritis) uit te sluiten.
Behandeling
Artrose is niet te genezen, maar klachten kunnen wel worden verminderd:
-
Leefstijl: Gewichtsverlies, beweging (zwemmen, fietsen).
-
Fysiotherapie: Spierversterking en stabiliteitstraining.
-
Pijnstillers: Paracetamol, NSAID’s (bijv. ibuprofen) of lokale gels.
-
Injecties: Corticosteroïden of hyaluronzuur.
-
Chirurgie: Bijv. een knie- of heupprothese bij ernstige slijtage.
Belangrijk om te weten
-
Artrose is geen “ouderdomsslijtage”: Het kan ook op jongere leeftijd ontstaan, vooral na een blessure.
-
Bewegen blijft cruciaal: Het houdt spieren sterk en gewrichten soepel, zelfs met artrose.
Pijnklachten door artrose in de knie ontstaan door een combinatie van factoren:
-
Slijtage van het kraakbeen:
-
Het beschermende kraakbeen in het kniegewricht wordt dunner en brozer. Hierdoor schuren de botten (femur en tibia) tegen elkaar, wat pijn veroorzaakt. Hoewel kraakbeen zelf geen zenuwen heeft, wordt de pijn veroorzaakt door irritatie van omliggende structuren.
-
-
Ontstekingsreacties:
-
Bij artrose komt vaak een milde ontsteking voor door het vrijkomen van ontstekingsstoffen (zoals cytokines). Deze stoffen prikkelen zenuwuiteinden in het gewricht, wat zwelling en pijn verergert.
-
-
Botveranderingen (osteofyten):
-
Het lichaam probeert het gewricht te “herstellen” door extra bot (osteofyten of “papegaaienbekken”) aan te maken. Deze knobbels kunnen tegen omliggende weefsels of zenuwen drukken.
-
-
Irritatie van het gewrichtskapsel en synovium:
-
Het gewrichtskapsel (met zenuwen) en de synoviale vloeistofproducerende laag kunnen ontstoken raken (synovitis), wat direct pijnsignalen geeft.
-
-
Spierzwakte en overbelasting:
-
Spieren rond de knie (zoals de quadriceps) verzwakken vaak door minder beweging. Dit vermindert de stabiliteit, waardoor het gewricht extra belast wordt.
-
-
Beschadiging van andere structuren:
-
Artrose gaat vaak samen met slijtage van de meniscus of ligamenten (bijv. na een blessure). Dit leidt tot extra mechanische pijn bij beweging.
-
-
Mechanische stress:
-
Activiteiten zoals traplopen of lang staan vergroten de druk op het aangetaste gewricht. Overgewicht versterkt dit effect aanzienlijk.
-
-
Zenuwirritatie:
-
Zwelling of osteofyten kunnen zenuwen (bijv. de nervus saphenus) beknellen, wat uitstralende pijn veroorzaakt.
-
-
Psychologische factoren:
-
Chronische pijn kan leiden tot stress of somberheid, waardoor de pijnbeleiding erger wordt (pijn-hersenconnectie).
-
-
Centrale sensitisatie:
-
Langdurige pijn kan het zenuwstelsel overgevoelig maken, waardoor zelfs kleine prikkels als pijnlijk worden ervaren.
-
Risicofactoren die pijn verergeren:
-
Leeftijd, overgewicht, eerdere knieblessures, zware belasting (bijv. sport/werk), en genetische aanleg.
Kortom, de pijn bij knieartrose is een complex samenspel van mechanische slijtage, ontsteking, en veranderingen in weefsels en zenuwen. Een combinatie van leefstijlaanpassingen en medische behandelingen is vaak nodig voor verlichting.
Pijnklachten bij knieartrose kunnen worden verminderd door een combinatie van leefstijlaanpassingen, niet-medicamenteuze behandelingen, medicatie en (in ernstige gevallen) chirurgie. Hieronder vind je een overzicht van effectieve strategieën:
1. Leefstijlaanpassingen
-
Gewichtsverlies:
Elke 5 kg gewichtsverlies kan de druk op de knie met 15-30% verminderen. Dit vertraagt slijtage en vermindert pijn. -
Beweging:
-
Spierversterking: Oefeningen voor quadriceps, hamstrings en bilspieren (bijv. fietsen, leg raises, wandelen) stabiliseren de knie.
-
Low-impact activiteiten: Zwemmen, aquajoggen of fietsen belasten het gewricht minder.
-
Mobiliteitsoefeningen: Yoga of stretchen verbetert de flexibiliteit en vermindert stijfheid.
-
2. Niet-medicamenteuze behandelingen
-
Fysiotherapie:
Een fysiotherapeut kan oefeningen op maat aanbieden en technieken zoals manuele therapie of taping gebruiken. -
Warmte/koude therapie:
-
Warmte: Ontspant spieren en vermindert stijfheid (bijv. warmtekussentje voor activiteit).
-
Koude: Vermindert zwelling en acute pijn (ijspakking na inspanning, maximaal 15 minuten per keer).
-
-
Hulpmiddelen:
-
Kniebrace of -orthese: Ondersteunt het gewricht en verdeelt de druk.
-
Steunzolen of schoenen met demping: Verminderen schokken bij lopen.
-
-
Aanpassingen in dagelijkse activiteiten:
Vermijd langdurig staan, hurken of traplopen. Gebruik een wandelstok indien nodig.
3. Medicamenteuze behandelingen
-
Pijnstillers:
-
Paracetamol: Eerste keus voor milde pijn (maximaal 4x 500 mg/dag).
-
NSAID’s (ibuprofen, naproxen): Verminderen ontsteking en pijn, maar hebben bijwerkingen (maag, nieren). Gebruik kortdurend of in gelvorm (bijv. diclofenacgel).
-
-
Injecties (eventueel alternatieven voor Arthrosamid (met veel kortere therapeutische werking):
-
Corticosteroïden: Snelle pijnverlichting bij ontsteking (effect houdt enkele weken aan). NIET VAKER DAN EEN ENKELE KEER!!! (in verband met nadelige bijwerkingen op kraakbeen, bot en weke delen en organen)
-
Hyaluronzuur: “Smeert” het gewricht, effect kan maanden aanhouden (wisselend effect per persoon).
-
PRP-injecties (platelet-rich plasma): Ontstekingsremmend en groeifactoren belangrijk voor veel processen op cellulair niveau.
- Doelgerichte PRP injecties: Hierbij wordt het bloedplaatjesrijke plasma vooraf aan de injectie geactiveerd. Hierdoor is de behandeling effectiever.
- Kiomedine: Een speciaal bewerkt subtract van een paddestoel met een grote hoeveelheid anti-oxidanten. Zorgt voor een betere smering van de knie en activeert het lichaam tot het maken van macrophagen zogenaamdfe opruimcellen die naast het opruimen van de Kiomedine eiwitten produceren die ontstekingsremmend werken (InterLeykine)
- Arthrosamid:
-
-
Voedingssupplementen:
Glucosamine en chondroïtine kunnen bij sommigen helpen, maar wetenschappelijk bewijs is beperkt.
4. Alternatieve therapieën
-
Acupunctuur:
Kan pijn tijdelijk verminderen via stimulatie van pijnremmende zenuwbanen. -
TENS-therapie:
Elektrische stimulatie van zenuwen vermindert pijnsignalen.
5. Psychologische ondersteuning
-
Cognitieve gedragstherapie (CGT):
Helpt omgaan met chronische pijn en vermindert de impact op het dagelijks leven. -
Mindfulness/ontspanningstechnieken:
Verminder stress, wat de pijnperceptie kan verlagen.
6. Chirurgische opties (bij ernstige artrose)
-
Artroscopie:
Alleen zinvol bij mechanische problemen (bijv. losse kraakbeenfragmenten). -
Osteotomie:
Correctie van beenstand om druk op de knie te herverdelen (bijv. bij O-benen). -
Knieprothese:
Bij uitgebreide schade vervangt een kunstgewricht het aangetaste gewricht, met vaak goed resultaat.
Als u last heeft van artrosepijn en de pijn niet onder controle wordt gehouden met eenvoudige pijnstillers en aanpassingen van de levensstijl, dan zou u geschikt kunnen zijn voor een behandeling met Arthrosamid®. Deze klachten zijn onafhankelijk van de graad van artrose, graad 1-4. Om te weten of Arthrosamid® geschikt is voor u, consulteer dan uw arts.
Wat is Arthrosamid?
Arthrosamid®, een intra-articulaire injectie met polyacrylamide hydrogel (iPAAG), is een niet-afbreekbare injectie met één dosis die een langwerkende symptomatische behandeling geeft aan volwassen patiënten met knieartrose.
- Arthrosamid® wordt opgenomen in het synoviale weefsel van het binnenste gewrichtskapsel en vermindert de ontstekingsreactie doordat het een natuurlijke barrière vormt. Daarnaast zorgt het er voor dat het gewrichtkapsel elastischer wordt waardoor de nocisensorische pijnsensoren minder aktief zullen reageren. Beide zorgen voor minder pijn beleving, minder ontstekingsreacties en een betere beweeglijkheid en functionaliteit
- Arthrosamid® vermindert de pijn en verbetert de functie van de knie die getroffen is door artrose.
De niet-absorbeerbare, niet-afbreekbare en niet-migrerende eigenschappen van Arthrosamid® zorgen voor een duurzame behandeling van de knie, tot wel 5 jaar na een enkele behandeling
Arthrosamid® is goedgekeurd voor de symptomatische behandeling van knieartrose, zodat elke patiënt met deze aandoening ervoor in aanmerking kan komen. Behandeling met Arthrosamid® is echter niet voor iedereen geschikt. Uw arts is de beste persoon om u te adviseren, maar er zijn situaties waarin u Arthrosamid® niet moet gebruiken (contra-indicaties)*:
- Als u een infectie heeft op of in de buurt van de injectieplaats.
- Als u hemofilie heeft of een antistollingsbehandeling krijgt (relatieve contra-indicatie).
- Als u in de afgelopen 6 maanden een knievervangende operatie of knieartroscopie heeft ondergaan.
*Dit is geen volledige lijst van contra-indicaties. Neem contact op met uw arts om te zien of Arthrosamid® u kan helpen.
Arthrosamid is geregistreerd voor de behandeling van knieartrose.
Wanneer Arthrosamid gebruikt wordt voor een ander synoviaalgewricht zal de arts altijd vragen om een zogenaamde ” informed concent” verklaring. In deze verklaring geeft u aan te weten dat Arthrosamid alleen geregistreerd is voor de behandeling van knieartrose en dat u weet dat onderzoek op dit moment een behandeling van een ander gewricht nog niet ondersteunt. Naar alle waarschijnlijkheid werkt Arthrosamid even goed in andere synoviale gewrichten zoals een heup of schouder, maar dat is nog niet onderzocht bij mensen. Bij dieren is dit wel onderzocht en vanuit deze wetenschap weten we dat ook andere gewrichten positief reageren.
Waarin verschilt Arthrosamid® van andere injecties?
Arthrosamid® verschilt van de viscosupplementatie-injecties zoals hyaluronzuur (HA), plaatjesrijk plasma (PRP/ ACP), Kiomedine en regeneratieve stamceltherapie met name door de langdurige werking. Geen van deze producten heeft onderzoekresultaten waarbij de therapeutische werking 5 jaar bedraagt behalve Arthrosamid.
Arthrosamid is het enige product waarbij daadwerkelijk fysiek blijvend wat veranderd, namelijk de structuur van het gewrichtskapsel/ synoviale weefsel. Door deze blijvende verandering reageert het lichaam waardoor u minder pijnklachten ervaart en minder last hebt van ontstekingen en beter kan functioneren. Arthrosamid wordt niet afgebroken of geresorbeerd. Alle andere producten worden afgebroken of geresorbeerd waardoor de therapeutische werkingstijd beperkt is.
Werkt het?
Onderzoek heeft aangetoond dat een behandeling met Arthrosamid een gewrichts-vervangende operatie jaren kan uitstellen. 56% van de patiënten heeft 10 jaar na een enkele behandeling met Arthrosamid nog steeds geen knie vervangende operatie gehad.
De behandeling kan worden herhaald indien nodig en op advies van uw arts.
Hou er rekening mee dat Arthrosamid pas na 3-4 maanden echt goed gaat werken. 80% van de patiënten die posititief reageren hebben ook 5 jaar na een enkele behandeling nog steeds een positief behandelresultaat.
Er zijn gevallen bekend waarbij een patiënt een herhaal behandeling heeft gehad en hiermee weer opnieuw 4 jaar zonder al te veel klachten heeft kunnen functioneren.
Ook is het mogelijk om na een Arthrosamid behandeling een andere behandeling te krijgen zoals bijvoorbeeld een kunstknie. Arthrosamid heeft geen nadelige gevolgen voor deze behandeling.
Uit onderzoek is gebleken dat Arthrosamid® de pijn tot en met 5 jaar vermindert.
Aerthrosamid brengt een blijvende verandering aan in het kapsel van de knie. Hierdoor is de werkingsduur tot wel 5 jaar na een enkele behandeling. Het gewrichtskapsel wordt dikker en elastischer en produceert weer een normalere gewrichtsvloeistof waardoor de knie blijvend beter zal functioneren en u minder last heeft van ontsteking, zwelling, pijn en de knie beter beweegt en functioneert.
Arthrosamid vergroeid met het synioviale weefsel van het gewrichtskapsel. Door deze vergroeiing wordt het weefsel dikker en elastischer. Hierdoor vormt het een natuurlijke barrière voor de ontstekingscellen die hierdoor minder goed kunnen functioneren. Hierdoor neemt de ontstekingsreactie af en de zwelling, evenals de pijn verminderen en de functionaliteit en beweeglijkheid verbeteren.
Omdat Arthrosamid het gewricht dempt, kan het uw pijn en stijfheid verminderen en beweging bevorderen. Het is aangetoond dat het veilig is en langdurige verlichting kan geven, waardoor uw kwaliteit van leven verbetert. In een belangrijk onderzoek ervoer meer dan 70% van de patiënten een minimaal klinisch verschil in pijn (MCID, minimal clinical difference in pain) en de pijnverlichting bleef ook na 52 weken gehandhaafd.
Onderzoeken met Arthrosamid® zijn alleen uitgevoerd voor de behandeling van knieartrose, dus op dit moment is het alleen geïndiceerd voor gebruik in de knie.
Hoe ziet de behandeling eruit?
Arthrosamid® wordt toegediend als een enkele injectie in de gewrichtsspleet van de knie door een gekwalificeerde arts. De injectie wordt gewoon in de praktijk van de arts uitgevoerd en u mag direct na de behandeling weer naar huis.
Op deze website staat uitvoerig beschreven hoe de behandeling wordt uitgevoerd.
Voordat u een injectie met Arthrosamid® krijgt, krijgt u ook een plaatselijk verdovingsmiddel, meestal Lidocaïne, in en om de te behandelen knie. Hierdoor is de injectie minder pijnlijk.
Sommige patiënten hebben direct na de behandeling een paart dagen een wat gevoelige knie. Dit gaat snel weer over.
Wanneer de knie enkele dagen na een behandeling heel pijnlij en warm wordt en u koorts krijgt moet u altijd contact opnemen met de arts. Dit zou mogelijk kunnen wijzen op een ontsteking wat bijna nooit voorkomt.
Arthrosamid® vermindert uw pijn en stijfheid en helpt bij het bewegen. Het is aangetoond dat het veilig is en langdurige en aanhoudende pijnverlichting kan geven, waardoor uw kwaliteit van leven verbetert met één injectie van 6 ml.
Zoals bij elke invasieve gewrichtsprocedure is het raadzaam de patiënt te adviseren de eerste twee dagen na de injectie geen zware activiteiten te ondernemen.
Tijdens de eerste week na de injectie kunnen zich enkele voorbijgaande reacties voordoen die verband houden met de injectie, zoals lichte tot matige pijn op de injectieplaats of zwelling rond de knie.
De eerste weken na injectie zult u waarschijnlijk geen enkele verbetering opmerken. Arthrosamid® moet echt in het kapsel ‘ingroeien’ alvorens het gaat werken. De meeste patiënten ervaren een start van de werking tussen de 4 en 6 weken.
In veel gevallen heeft u een duidelijke verbetering in de eerste week na de behandeling. Daarna komen de oude klachten vaak weer terug. Deze verdwijnen vervolgens heel langzaam en na pas 3-4 maanden merkt u dat u bijna geen last meer heeft van de knie.
De verschillen hoe patiënten reageren is enorm. Onderzoek heeft aangetoond dat 80% van de patiënten positief reageert op een behandeling. Het behandeleffect is het grootst bij patiënten onder de 70 jaar.
Is het veilig?
Arthrosamid® intra-articulaire (IA) polyacrylamidegel (iPAAG) is veilig voor het beoogde gebruik bij de behandeling van pijnsymptomen bij knieartrose. De meest voorkomende ongewenste voorvallen (bijwerkingen) in klinische onderzoeken waren injectie gerelateerde milde tot matige pijn en of milde zwelling gedurende de eerste weken tot maanden na de injectie.
Inmiddels zijn de afgelopen 20 jaar meer dan 1.700.000 behandelingen uitgevoerd met deze hydrogel zonder dat er negatieve bijwerkingen bekend zijn die te relateren zijn aan de hydrogel.
Wordt het vergoed?
Arthrosamid is een relatief nieuwe behandeling voor artrose, met studies die aantonen dat het tot vijf jaar effectieve verlichting biedt.
In Nederland worden behandelrichtlijnen voor heup- en knieartrose ongeveer elke 5 tot 10 jaar herzien. Deze richtlijnen bepalen welke behandelingen worden aanbevolen door orthopedisch chirurgen en andere medische beroepsgroepen, zoals huisartsen en fysiotherapeuten. Hoewel Arthrosamid mogelijk in de volgende herziening wordt overwogen, is de kans klein dat het direct als eerste behandeloptie wordt opgenomen. De wetenschappers die deze richtlijnen ontwikkelen, vereisen uitgebreid bewijs voordat nieuwe therapieën worden opgenomen, gezien hun conservatieve aanpak waarbij alle opties en belangen zorgvuldig worden afgewogen. Dit roept de vraag op of corticosteroïde-injecties, gezien de huidige kennis, aan dezelfde strenge beoordeling zouden moeten worden onderworpen.
Zorgverzekeraars hanteren deze richtlijnen strikt en vergoeden behandelingen alleen als ze hierin zijn opgenomen. Uit een recente studie blijkt echter dat dit beleid niet altijd kostenefficiënt is. Een analyse van patiëntgegevens over een periode van tien jaar toont aan dat 56% van de patiënten die destijds een enkele Arthrosamid-injectie hebben gekregen, tot op heden (april 2025) nog geen gewrichtsvervangende operatie hebben ondergaan. Dit suggereert dat een gerichte inzet van Arthrosamid bij patiënten jonger dan 70 jaar aanzienlijke besparingen voor verzekeraars zou kunnen opleveren.
Wij zetten ons in om de mogelijkheden van Arthrosamid onder de aandacht te brengen en hopen dat zorgverzekeraars de behandeling in de toekomst volledig of gedeeltelijk zullen vergoeden. In enkele Europese landen wordt momenteel onderzocht of vergoeding tot de mogelijkheden behoort. Samen kunnen we bijdragen aan een bredere acceptatie van deze innovatieve behandeling.