Pijnklachten door artrose in de knie ontstaan door een combinatie van factoren:

  1. Slijtage van het kraakbeen:

    • Het beschermende kraakbeen in het kniegewricht wordt dunner en brozer. Hierdoor schuren de botten (femur en tibia) tegen elkaar, wat pijn veroorzaakt. Hoewel kraakbeen zelf geen zenuwen heeft, wordt de pijn veroorzaakt door irritatie van omliggende structuren.

  2. Ontstekingsreacties:

    • Bij artrose komt vaak een milde ontsteking voor door het vrijkomen van ontstekingsstoffen (zoals cytokines). Deze stoffen prikkelen zenuwuiteinden in het gewricht, wat zwelling en pijn verergert.

  3. Botveranderingen (osteofyten):

    • Het lichaam probeert het gewricht te “herstellen” door extra bot (osteofyten of “papegaaienbekken”) aan te maken. Deze knobbels kunnen tegen omliggende weefsels of zenuwen drukken.

  4. Irritatie van het gewrichtskapsel en synovium:

    • Het gewrichtskapsel (met zenuwen) en de synoviale vloeistofproducerende laag kunnen ontstoken raken (synovitis), wat direct pijnsignalen geeft.

  5. Spierzwakte en overbelasting:

    • Spieren rond de knie (zoals de quadriceps) verzwakken vaak door minder beweging. Dit vermindert de stabiliteit, waardoor het gewricht extra belast wordt.

  6. Beschadiging van andere structuren:

    • Artrose gaat vaak samen met slijtage van de meniscus of ligamenten (bijv. na een blessure). Dit leidt tot extra mechanische pijn bij beweging.

  7. Mechanische stress:

    • Activiteiten zoals traplopen of lang staan vergroten de druk op het aangetaste gewricht. Overgewicht versterkt dit effect aanzienlijk.

  8. Zenuwirritatie:

    • Zwelling of osteofyten kunnen zenuwen (bijv. de nervus saphenus) beknellen, wat uitstralende pijn veroorzaakt.

  9. Psychologische factoren:

    • Chronische pijn kan leiden tot stress of somberheid, waardoor de pijnbeleiding erger wordt (pijn-hersenconnectie).

  10. Centrale sensitisatie:

    • Langdurige pijn kan het zenuwstelsel overgevoelig maken, waardoor zelfs kleine prikkels als pijnlijk worden ervaren.

Risicofactoren die pijn verergeren:

  • Leeftijd, overgewicht, eerdere knieblessures, zware belasting (bijv. sport/werk), en genetische aanleg.

Kortom, de pijn bij knieartrose is een complex samenspel van mechanische slijtage, ontsteking, en veranderingen in weefsels en zenuwen. Een combinatie van leefstijlaanpassingen en medische behandelingen is vaak nodig voor verlichting.